Duurzaam speelgoed kopen, dat willen we allemaal wel. Je hoort tegenwoordig ook steeds vaker dat iets ‘duurzaam’ is. Het lijkt alsof er een trend op gang komt. Mensen worden zich bewuster van het feit dat we zuinig moeten zijn op onze aarde. En zoals je dat terugziet in bijvoorbeeld supermarkten en kledingwinkels, begint het nu ook door te dringen in andere branches. Om er een te noemen: de speelgoed branche. Maar, waar let je op bij het kopen van duurzaam speelgoed?

En, wat is duurzaam speelgoed eigenlijk? Welke kenmerken heeft het? Kortom: hoe weet je zeker dat je ‘duurzaam’ koopt? 

Duurzaam speelgoed kopen bestaat uit een heleboel verschillende aspecten. Wij zetten er een aantal voor je op een rij. Hier kun je zelf op letten wanneer je opzoek bent naar duurzaam speelgoed.

Materialen waar het speelgoed van gemaakt is

Allereerst kun je eens bekijken van welke materialen het speelgoed is gemaakt. Hoe natuurlijker, hoe beter. Hout, vilt, natuurlijk rubber. Dat klinkt allemaal al goed. Maar blijf altijd kritisch: het hout dat gebruikt is om iets te maken, is dat bijvoorbeeld resthout, dus van bomen die al ergens anders voor gebruikt waren? Die al dood waren? Of is het hout van bomen die alleen hiervoor gekapt zijn?

Vervolgens kun je kijken hoe de gebruikte materialen bewerkt zijn: stoffen en hout kunnen op verschillende manieren behandeld worden. De grove indeling is: op een chemische of op een natuurlijke manier. Als hout bewerkt is met een lijnzaadolie is dat niet alleen beter voor het milieu, maar ook voor je kindje. Veel stoffen worden bewerkt met een chemisch middel, om bijvoorbeeld een mooie kleur te krijgen. Maar tegenwoordig zijn er steeds meer merken die hun stoffen – en ook andere materialen – verven met extracten uit fruit, groenten en planten. Veel natuurlijker! 

Mogelijkheden; wat kan mijn kind met het speelgoed?

Duurzaam speelgoed heeft vaak veel verschillende speelmogelijkheden. Er is dus niet één bepaald doel waar het speelgoed voor gebruikt kan worden. Een andere term hiervoor is ‘open ended play’: spel waarvan de uitkomst niet van te voren vastligt. Wat hier duurzaam aan is? Dat kinderen keer op keer nieuwe spelletjes met het speelgoed kunnen verzinnen, en er dus niet snel op uitgekeken raken; jarenlang speelplezier dus.

Ook zie je vaak dat duurzaam speelgoed een leerzaam aspect in zich heeft, of dat het bijvoorbeeld de zintuigen prikkelt. 

Levensduur: gaat het speelgoed lang mee?

Speelgoed kan nog zo leuk zijn, als het snel kapot gaat is het speelplezier van korte duur en dat is natuurlijk geen duurzaam kopen. Speelgoed dat wél duurzaam is kenmerk zich vaak door degelijkheid: stevige blokken bijvoorbeeld, of een mooie kwaliteit stof. Je kunt hierbij dus ook denken aan lego en duplo; de doos waar jij mee speelde kan ongetwijfeld doorgeven worden aan je kinderen: onverwoestbaar. Helemaal duurzaam wordt het, als die lego en duplo van hout zijn.

Productiewijze: hoe is het speelgoed gemaakt?

Erg belangrijk, maar vaak vergeten bij duurzaam speelgoed kopen, is hoe iets gemaakt wordt. Hierbij kun je denken aan de omstandigheden voor de mensen die het speelgoed maken, maar ook aan het milieu. Je kunt je voorstellen dat het fijner werken is in een kleine werkplaats waar speelgoed maken nog een ambacht is, en waar veel met de hand gedaan wordt, in plaats van dat je de hele dag in een enorme fabriek aan een loopband staat. 
Daarbij kan een productieproces ontzettend vervuilend zijn voor het milieu: chemische stoffen die verbrand worden bijvoorbeeld. Wanneer er gewerkt wordt met natuurlijke materialen is die belasting voor het milieu een stuk minder. 

Herkomst: waar komt het speelgoed vandaan?

Koop je speelgoed dat gemaakt is in Europa, of komt het vanuit Australië? En als het van ver komt wordt het al snel minder duurzaam kopen. Maar doet degene van wie je het koopt dan bijvoorbeeld iets aan CO2 uitstoot compensatie? Dit zijn allemaal dingen die je kunt vragen als je in een winkel of webshop koopt. Alle kleine beetjes helpen.

Vaak gehoord bij duurzaam speelgoed kopen: maar het is zo duur!

Ja, het klopt dat duurzaam speelgoed kopen vaak in een duurder segment zit dan ander speelgoed. Dat is ook niet zo gek als je al het bovenstaande meeneemt. Speelgoed dat handgemaakt is neemt meer tijd in beslag dan dingen die van de lopende band komen. Chemisch kleuren gaat sneller dan natuurlijk kleuren. Fijne werkomstandigheden kosten meer dan een oude, onveilige fabriek. Maar meestal betaalt de (hogere) prijs die je ervoor neerlegt zich wel terug.

Praktisch: als je duurzaam koopt, gaat het product vaak langer mee, soms zelfs van generatie op generatie dus je hoeft niet snel weer iets nieuws te kopen en je kinderen kunnen er hun fantasie in kwijt. Daarbij betaalt het zich ook mentaal terug: je koopt zonder schuldgevoel als je weet dat het met liefde gemaakt is onder fijne omstandigheden terwijl er rekening gehouden werd met het milieu. Want uiteindelijk gunnen we onze kinderen (naast leuk speelgoed), natuurlijk ook een fijne, gezonde en eerlijke wereld om in op te groeien!