Eerder schreven we een blog over Montessorispeelgoed en ook hebben we een stuk gewijd aan Antroposofisch speelgoed. We kregen een aantal keer de vraag of er verschillen zijn tussen het speelgoed. Een mooi idee om dat in deze nieuwe blog uit te leggen!

Montessori vs. Steiner

Deze twee methoden hebben, wanneer je kijkt naar het schoolsysteem, zowel overeenkomsten als verschillen. In deze blog focussen we ons alleen op de overeenkomsten en verschillen in speelgoed.

Overeenkomsten

• Zowel Montessori speelgoed als Antroposofisch speelgoed wordt vaak gemaakt van duurzame en natuurlijke materialen. Denk aan hout, katoen en wol.
• Er wordt bij beide stromingen vanuit gegaan dat kinderen zichzelf graag willen ontwikkelen, en dat dat spelenderwijs kan gebeuren. Beide stromingen zijn van mening dat speelgoed daar een ondersteunende rol in kan spelen.

Verschillen

• Montessori speelgoed heeft vaak een doel, een bepaald idee over hoe het speelgoed gebruikt moet worden. Bij Antroposofisch speelgoed kan het kind altijd zelf invulling geven aan de betekenis van een stuk speelgoed: daar is dus geen duidelijk doel, maar meer open ended play.
• Montessori speelgoed is vaak realistisch; het is vrij gedetailleerd uitgewerkt zodat het kind het herkent in de echte wereld. Antroposofisch speelgoed is juist vaak niet tot in detail uitgewerkt zodat een kind er zelf nog van alles in kan zien of bij kan verzinnen.

Bovenstaande verschillen hoeven niet automatisch te betekenen dat het ene stuk speelgoed typisch Montessorispeelgoed is en het andere altijd Antroposofisch speelgoed. Zo kan één en hetzelfde stuk speelgoed in allebei de stromingen gebruikt worden, maar dan op een iets andere manier. Een voorbeeld vind je in deze regenboog stapelaar; zowel Montessori als Antroposofisch waardig. 

Maar wil je de stapelaar gebruiken op een Montessori manier, dan is het logischer om er een opdracht aan te verbinden, bijvoorbeeld: maak een tunnel van klein naar groot met de losse stukken. Gebruik je de stapelaar op de antroposofische manier dan laat je het kind volledig vrij in het spelen, en geef je dus geen opdracht mee.

Natuurlijk zijn er ook voorbeelden van speelgoed die beter bij de Antroposofische stroming passen of juist bij Montessori. Neem bijvoorbeeld deze poppetjes. Ze hebben geen gezichtsuitdrukking, waardoor er meer ruimte overblijft voor de fantasie van het kind, en waardoor ze beter passen bij de Antroposofische stroming. 

En dan dit theesetje: iets dat regelrecht uit de ‘volwassenen’ wereld is geplukt en is nagemaakt in kinderformaat. Typisch Montessori want ieder kind zal het ritueel van theezetten en drinken in het leven van alledag herkennen, en kan dus lekker ‘naspelen’.

Voorkeur Montessorispeelgoed vs. Antroposofisch speelgoed

Wij zijn van mening dat het één niet altijd beter is dan het ander. Het mooiste is wanneer je Montessorispeelgoed en Antroposofisch speelgoed met elkaar combineert. De ene keer je kind helemaal vrij laat in het spel, en de andere keer eens oefent met een bepaalde opdracht. Zo versterken de twee stromingen elkaar en heb je ‘the best of both worlds’.